Nadrzędnym celem ustanawiania norm BHP jest zapewnienie bezpieczeństwa osobom przebywającym na terenie danego zakładu. Przestrzeganie przepisów sprawia, że praca w określonym miejscu jest bezpieczna, tzn. ryzyko wypadku lub wystąpienia choroby zawodowej zostało zminimalizowane.

Gdzie szukać przepisów BHP?
    Podstawowe normy bezpieczeństwa i higieny pracy zostały określone w specjalnym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1997 r. Dokument można znaleźć w Internetowym Systemie Aktów Prawnych: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19971290844. 

Obowiązki pracownika i pracodawcy w zakresie BHP
Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy w zakresie BHP jest organizowanie szkoleń dla pracowników. W trakcie takich wydarzeń zatrudnieni dowiadują się, jakich norm powinni przestrzegać. Są informowani m.in. o tym, że należy utrzymywać porządek na stanowisku pracy. Konieczne jest także stosowanie środków ochrony indywidualnej czy poddawanie się badaniom lekarskim. Pracodawca nie może dopuścić do wykonywania obowiązków osoby, która odmówiła poddania się wstępnym, okresowym lub kontrolnym badaniom lekarskim. Oprócz tego pracownicy mają obowiązek informować zatrudniającego o zagrożeniach i wypadkach, które mają miejsce na terenie zakładu pracy.

Do obowiązków pracodawcy należy przede wszystkim zapewnienie podwładnym bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Zatrudniający powinien także kontrolować przestrzeganie norm przez podwładnych. Ma możliwość nakładania kar za ich łamanie. Musi również zawiadamiać odpowiednie organy o przypadkach wystąpienia chorób zawodowych oraz o wypadkach przy pracy. Do jego zadań należy usuwanie ewentualnych uchybień oraz uwzględnianie obowiązku ochrony zdrowia pracownic w ciąży lub karmiących piersią, pracowników młodocianych oraz zatrudnionych z orzeczeniem o niepełnosprawności. Pracodawca musi również przestrzegać zaleceń, nakazów itd. wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy oraz inspektora pracy. 

Co grozi za łamanie zasad BHP?
Naruszanie lub ignorowanie norm BHP przez pracowników może skutkować nałożeniem jednej z kar porządkowych przewidzianych w kodeksie pracy (art. 108). Za niewielkie wykroczenia grozi upomnienie lub grzywna nałożone przez pracodawcę, ale ze względu na poważniejsze naruszenia przełożony może zastosować bardzo poważną sankcję, tj. zwolnienie dyscyplinarne. Informacja o sposobie zakończenia współpracy pozostaje w dokumentach na zawsze i może utrudniać znalezienie kolejnej posady. 

Także pracodawcy grożą kary za nieprzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Ignorowanie norm stanowi naruszenie praw pracowniczych. W związku z tym zatrudniający może zostać obciążony karą grzywny, której wysokość wynosi od 1.000 do 30.000 zł. Za dopuszczenie się rażących naruszeń pracodawca ponosi odpowiedzialność karną, zgodnie z art. 220-221 kodeksu karnego. Maksymalna wysokość kary to 3 lata pozbawienia wolności. Wyrok może zostać złagodzony, jeśli zaniedbania, jakich dopuścił się zatrudniający, były nieumyślne.